Edward Lear-Thermopylae-Greece-1848

Edward Lear-Thermopylae-Greece-1848
Το ιστολόγιο αυτό δημιουργήθηκε με σκοπό την προβολή της τοπικής ιστορίας της Φθιώτιδας. Παρουσιάζονται ιστορικά γεγονότα λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό. Παρατίθενται μαρτυρίες ανθρώπων, οι οποίοι συμμετείχαν και βίωσαν γεγονότα του 19ου και 20ου αιώνα. Προτιμάται ο επώνυμος σχολιασμός των αναρτήσεων. Στις αναδημοσιεύσεις παρακαλούμε για την αναφορά της πηγής προέλευσης. © Σωτήριος Γ. Αλεξόπουλος.

Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2014

Ο πανηγυρικός εορτασμός της δεκάτης επετείου της Μάχης του Τουμλού Μπουνάρ στη Λαμία

 
 

Εικ.1. Ο πανηγυρικός εορτασμός της δεκάτης επετείου της μάχης του Τουμλού Μπουνάρ. (πηγή: πρωτοσέλιδο εφημερίδας «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 296 της 2ας Μαΐου 1931).

Το Μάρτιο του 1921 το Ελληνικό Επιτελείο, μετά από έμμεση υπόδειξη των Άγγλων, προσπαθώντας να ανιχνεύσει και διαπιστώσει τη δυναμική των τουρκικών στρατευμάτων στη Μικρά Ασία, σχεδίασε και πραγματοποίησε τις επιθετικές Επιχειρήσεις Μαρτίου. Λίγο πριν το πέρας των επιχειρήσεων στο Νότιο Μέτωπο έλαβε χώρα η Μάχη του Τουμλού Μπουνάρ (τουρκ. Dumlupinar).
Η διεξαγωγή της μάχης περιγράφεται στις αναρτήσεις:
Καθοριστική ήταν η συμβολή του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων στη θετική έκβαση του αγώνα για τα ελληνικά όπλα και την απόκρουση της τουρκικής επίθεσης. Ο απόηχος της μάχης αυτής φαίνεται από το γεγονός του πανηγυρικού εορτασμού της επετείου της, δέκα χρόνια μετά τη διεξαγωγή της, στην έδρα του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων, στη Λαμία.
Η τελετή του εορτασμού περιγράφεται μέσα από τις στήλες της εφημερίδας «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ» ως εξής:
«ΝΕΑ ΕΚ ΛΑΜΙΑΣ
ΔΟΞΑ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΣΟΛΙΑΔΕΣ
Η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥΛΟΥ ΜΠΟΥΝΑΡ
ΛΑΜΙΑ, (Του ανταπ/ιτού μας).-Εις τον πρό των Στρατώνων χώρον τεχνικώς διασκευασθέντα, όπου το ηρώον των πεσόντων κατά τους πολέμους υψούται, ετελέσθη το μνημόσυνον το καθορισθέν ως η ετησία εορτή της δράσεως του 5/42 Συν/τος Ευζώνων διαπρέψαντος κατ’ εξοχήν εις την μάχην του Τουλού-Μπουνάρ, καθ’ ήν διά του απαραμίλλου ηρωϊσμού του έσωσε την κατάστασιν την 28ην Μαρτίου του 1921. Κατ’ αυτό παρέστησαν ο αντιστράτηγος Διοικητής του Β΄ Σ.Σ. κ.Μανέτας ο υποστράτηγος κ.Κωνσταντίνου, ο Αρχηγός πεζικού κ. Γουλιανός και όλοι οι αξιωματικοί της φρουράς, ο κ.Νομάρχης ο κ.Δήμαρχος μετά του Δημοτικού Συμβουλίου και άπασαι αι αρχαί και πολύς κόσμος.
Χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ιακώβου εψάλη η επιμνημόσυνος δέησις υπό τας κατά ριπάς βολάς οπλοπολυβόλων από της στέγης των αποθηκών και τον βόμβον του πολύ χαμηλά ιπταμένου αεροπλάνου. Η όλη εικών ήτο άκρως συγκινητική και επιβλητική ιδία όταν ανεγνώσθη ο κατάλογος των πεσόντων διά τιμητικής προσκλήσεως. Ο Διοικητής του Συν/τος κ.Ι.Γαρδίκης καταθέτων στέφανον εξιστόρησε δι’ ολίγων την δράσιν του Συν/τος. Ακολούθως διά καταλλήλων προσφωνήσεων κατέθεσαν στεφάνους διά την Κυβέρνησιν ο κ.Νομάρχης, του Δήμου Λαμιέων ο κ.Δήμαρχος του Σώματος χωροφυλακής ο υπομ. κ.Κεκερής του Β΄ Σ.Στρατού ο κ.Καραποστόλου.
Επηκολούθησε παρέλασις των στρατ. τμημάτων υπό τους ήχους της Στρατ. Μουσικής Λαρίσης επί τούτω αφιχθείσης ενταύθα και μετ’ αυτήν δεξίωσις εις την αίθουσαν του Στρατώνος καταλλήλως διακοσμηθείσαν προσεφέρθησαν αναψυκτικά.».
 
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
► Ο διοικητής του Β΄ Σώματος Στρατού αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Μανέτας είχε συμμετάσχει στην Εκστρατεία της Ουκρανίας και στη Μικρασιατική Εκστρατεία και γνώριζε εξ ιδίας τη μαχητική αξία του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων.
► Ο υποστράτηγος Ιωάννης Κωνσταντίνου στη μάχη του Τσεντίς Χαν στη Μικρασιατική Εκστρατεία (νύχτα της 14ης προς 15 Οκτωβρίου 1920) διοικούσε το 2ο Σύνταγμα Πεζικού [βλέπε φωτογραφία στην εισαγωγή της ανάρτησης Φθιώτες νεκροί 1919-1922 (Μικρασιατική Εκστρατεία)]. Υπήρξε υποδιοικητής της Ανεξάρτητης Μεραρχίας στη Μικρά Ασία, η οποία σχηματίσθηκε τον Ιούλιο του 1921 με σκοπό της κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Το 1933, δύο χρόνια μετά την εκδήλωση στη Λαμία για τη μάχη του Τουμλού Μπουνάρ, ο Ιωάννης Κωνσταντίνου, κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Η δράσις της Ανεξαρτήτου Μεραρχίας κατά την Μικρασιατικήν καταστροφήν του 1922».
► Για τον αρχηγό πεζικού Γουλιανό η Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια γράφει τα εξής: «Γουλιανός Γρηγόριος του Ευαγ. Συν/χης Πεζ. εγεν. εις Παλαμάν Τρικάλων το 1882 μετ. των εκστρ. 12-13, 17-23, διετέλεσε Διοικητής Συν/ματος Πεζ. και αρχηγός Πεζικού». (Πηγή: Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαιδεία, τόμος 2, σελίδα 518).
► Για το μητροπολίτη Ιάκωβο (Παπαϊωάννου) βλέπε Εικ.4 ανάρτησης: Οδηγός Λαμίας του 1920. Μέρος Β΄ [Προσωπικότητες].
► Για το Συνταγματάρχη Ιωάννης Γαρδίκη αναφέρονται τα εξής:
«Ο Ιωάννης Γαρδίκης (1883-1965) του παπά-Οδυσσέας, γεννήθηκε στο Γαρδίκι Ομιλαίων. Τελείωσε το Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείο) Σπερχειάδας. Μετά την στρατιωτική θητεία του κατετάγη στα μόνιμα στελέχη του Στρατού ως Υπαξιωματικός και μετά τη φοίτηση στη Σχολή Υπαξ/κών Κέρκυρας προήχθη σε Ανθυπολοχαγό. Έλαβε μέρος σε όλους τους πολέμους από το 1912-13, 1922, και αποστρατεύτηκε με το βαθμό του Υποστράτηγου. Η γυναίκα του λεγόταν Αρτεμισία. Δεν απέκτησαν παιδιά. Το σπίτι του (διώροφο νεοκλασικό) ήταν στην πλατεία Διάκου. [Από το ανέκδοτο βιβλίο “Σκόρπιες μνήμες και διαλογισμοί”, του Γεωργίου Ανδρ. Πολίτη, Γενικού Αρχίατρου Ε.Α., 1989, Αθήνα]». [Πηγή: Κωνσταντίνου Μπαλωμένου, Σύντομη ιστορία του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων της Λαμίας, Εκδόσεις ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, Λαμία 2012, υποσημείωση 58, σελίδα 31].
 
 
 
 
Εικ.2. Ο Διοικητής του 42ου Συντάγματος Ευζώνων συνταγματάρχης Ιωάννης Γαρδίκης φωτογραφήθηκε στις 9 Μαΐου 1930 στην είσοδο του Διοικητηρίου. Πίσω του και δεξιά διακρίνεται η μορφή και τα τσαρούχια ενός εύζωνα, πιθανώς σκοπού. Η επιγραφή στο μπαλκόνι: «42ον ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΕΥΖΩΝΩΝ». Κάτω από την επιγραφή «ΣΤΡΑΤ. ΚΤΙΡΙΑ/ΠΟΛΕΩΣ ΛΑΜΙΑΣ/….». (Πηγή: Κωνσταντίνου Μπαλωμένου, Σύντομη ιστορία του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων της Λαμίας, Εκδόσεις ΛΑΜΙΑΚΟΣ ΤΥΠΟΣ, Λαμία 2012, σελίδα 32).
 
 
 
 
ΠΗΓΗ
 
Εφημερίδα «Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ», φύλλο 296 της 2ας Μαΐου 1931.

 
 
 
 
 
 
 

1 σχόλιο: